Katalizör

Katalizör

Fransız Makine Mühendisi Eugene Houdry (1892 - 1962), ham petrolü "parçalayıp" onu yüksek oktanlı petrole dönüştüren ve Houdry işlemi olarak da bilinen işlemi icat etmiş olması ile tanınır. Arabaların egzozlarından çıkan dumanı temizlemek için kullanılan bir araç olan katalizör ise Houdry'nin icat ettiği bir diğer önemli buluştur.

Houdry arabalarla ilgili olan her şeye yoğun bir ilgisi vardı ve kendisi de araba yarışlarına katılmaktan zevk alıyordu. Houdry bu sebeple yüksek performansa sahip arabalarda kullanılan motorlarda yüksek performanslı petrolün kullanılması gerektiğinin de farkındaydı ve bu sebeple katalist olarak bilinen maddeleri kullanarak petrolden yüksek oktanlı yakıt elde edilebilmesini sağlayan bir yöntemi 1956 yılında icat etti. Katalist, kimyasal tepkimeyi hızlandırırken bu sürede değişikliğe uğramayan maddelere verilen genel bir addır.

1950lerin başında Los Angeles'taki hava kirliliği üzerine yapılan bir araştırmayı okuyan Houdry, egzoz gazında bulunan zararlı kimyasalların hava kirliliğine olan etkilerinden endişelenmeye başladı. Araba egzozlarından çıkan gazda genel olarak karbon dioksit, nitrojen ve su buharı bulunmasına rağmen bu karışımda aynı zamanda karbon monoksit ve hidrokarbonlar gibi zehirli gazlar da yer alır. Houdry, platinyum, rodyum ve paladyum gibi katalistleri kullanarak egzoz gazında yer alan zehirli gazları yok eden bir alet icat etti ancak katalizör, Houdry'nin ölümünden sonra yaygın olarak kullanılmaya başladı.

1970'te Birleşik Devletler Çevreyi Koruma Kurumu çok sıkı emisyon kontrol kanunlarını devreye soktu ve 1974 yılında bünyesinde katalizör barındıran ilk araçlar piyasaya sürüldü. Bu arabaların Avrupa'da piyasaya sürülmesi ise 1985 yılını buldu. Günümüzde ise yeni arabaların tamamına yakınında katalizör bulunmaktadır.