Kullan at fotoğraf makinesi olarak da bilinen tek kullanımlık fotoğraf makinesi, sadece bir kez kullanılmak üzere geliştirilen bir fotoğraf makinesidir. Tek kullanımlık fotoğraf makinelerinin çoğu, sabit odaklı lens kullanır. Bazı fotoğraf makineleri bütünleşik flaş birimi barındırırken, bazı modeller su altı fotoğrafçılığı için su geçirmez kasa içerisinde yer alır. Bu fotoğraf makineleri genellikle 135 film ya da APS kartuşu kullanır.
Her ne kadar bazı kullan at fotoğraf makineleri, tıpkı uzun vadeli kullanılabilen fotoğraf makinelerinde olduğu gibi kartuşlar içerseler de, diğerleri, açık makara üzerine filmi sararak piyasaya sürülmüşlerdir. Bazı tek kullanımlık fotoğraf makinesi modellerinde, kullanılan film yenisi ile değiştirilerek yeniden piyasaya sürülmektedir.
Genellikle tek kullanımlık fotoğraf makineleri, daha önceleri Kodak tarafından üretilen KODAK fotoğraf makinelerinin popüler olmasının ardından üretildi. Daha sonraları bu fotoğraf makinesinin yerini Brownie adı verilen fotoğraf makineleri aldı. Kullan at fotoğraf makineleri, genellikle fotoğraf makinesi taşımanın güvenli olmadığı ortamlarda ya da hasar görmesinin olası olduğu durumlarda kullanılır. Bunun yanı sıra kendilerine ait olan fotoğraf makinelerini evlerinde unutan tatilciler ya da uzun süreli kullanılabilen fotoğraf makinelerini satın alacak maddi gücü bulunmayan kişiler tarafından da tercih edilirlerdi.
Tek kullanımlık fotoğraf makinesi tarihçesi
Photo-Pac adındaki bir şirket, 1949 yılında 8 adet fotoğraf çekebilen ve ardından filmlerin işlenmesi için fotoğraf makinesinin kendilerine posta yolu ile gönderilmesini gerektiren kartondan bir fotoğraf makinesi üretti. Bu durumun elverişsizliğinden yakınan H. M. Stiles, 35 milimetrelik bir filmin ucuz bir kasa içerisine yerleştirilebilmesine olanak sağlayan bir yöntemi icat etti. Bu makine 1.29$ fiyat etiketine sahipti. Her ne kadar günümüzde kullanılan tek kullanımlık fotoğraf makinesi modelleri ile pek çok açıdan benzerlik gösterse de bu model, büyük bir pazar payına ulaşmayı başaramadı.
1966 yılında Fransız FEX şirketi, bakalit malzemesinden yapılma bir kullan at fotoğraf makinesi icat etti. "Photo Pack Matic" adı verilen bu fotoğraf makinesi 4x4 cm ölçülerinde 12 adet fotoğraf çekebiliyordu.
Günümüzde bilindiği şekliyle üretilen ilk kullan at fotoğraf makinesi, 1986 yılında Fujifilm tarafından üretildi. Utsurun-Desu ("Fotoğraf çeker") ya da "QuickSnap" serisi olarak bilinen bu tek kullanımlık fotoğraf makinesi, 35 milimetrelik film kullanıyordu. Eastman Kodak'ın fotoğraf makinesi ise 110 film kullanıyordu. Kodak, 1988 yılında 35 milimetrelik film kullanan bir modeli piyasaya sürdü ve 1989 yılında bu modelin adını FunSaver olarak değiştirerek, 110 film kullanan modelinin üretimini durdurdu.
Japonya'da Utsurun, 1986 yılında 1380 Japon Yeni fiyatla piyasaya sürüldü ve kısa sürede popüler oldu. Tüketicilerin beğenisini kısa sürede kazanan bu modelden haberdar olan Konica, Canon ve Nikon da kısa bir süre sonra kendi modellerini piyasaya sürdüler. Rekabetçi kalabilmek adına Fuji, daha önce geliştirdiği modeline panaromik fotoğraf çekebilme, su geçirmezlik özelliği ve flaş ekleyerek daha gelişmiş bir modeli piyasaya sürdü. Bazı fotoğraf makinelerinde, fotoğraf makinesinin ön kapağının hemen ardında bulunan iki adet lensin hareket ettirilmesi sonucu yakınlaştırma özelliği bile yer alıyordu.
Kaynak: Wikipedia